اثر برجسته معماری؛ مسجد نصیرالملک در دل بافت تاریخی شیراز، سرشار از جلوه گری چشم نواز رنگ ها!
یکصد و سی سال است بازی نور در تمام طول روز همزمان با حرکت آفتاب در آسمان؛ در کف زمین شبستان اتفاق می افتد. یکصد و سی سال است که هر روز تابش نور آفتاب، فضای این بهشت رنگارنگ را رنگارنگ تر می کند.
- بسیاری از هنرمندان و هنرشناسان معتقدند که هنرمند هم خالق اثر است و هم راوی آن. او می تواند از ساحتی روایت کند که هر کسی قادر به درک آن نیست! هنر تجلیگاه درونیات و باورهای اکتسابی، غریزی و خلاقانه شخص هنرمند نیز هست. از همین رو نگاه به معماری گرانسنگ و فاخر این سرزمین تنها نشان دهنده توانمندی معماران آن نیست، هر بنایی بی پرده از مکنونات قلبی و ریاضت ها و معرفت های خالقش نیز سخن می گوید.
برجسته ترین نکات قوت:
- عکاس معمار که روح هنر را درک می کند با انتخاب زاویه و لحظه ای درست با بیان احساسات نهفته در دل بنا، مخاطب را مجذوب سمفونی حیرت انگیز رنگ های متعدد حاصل از نورپردازی طبیعی اثر می کند!
- ساختار و ترکیب بندی درست با جانمایی زیبای المان های بصری از پنجره (ارسی) تا بازتاب نور بر قالی، حضور سوژه انسانی، علاوه بر جذابیت های بصری، نگاه مخاطب را به خصلت تقدس بخشی و وحدت آفرینی "معماری قدسی" که بیش از هر چیز در وجود مسجد متجلی است، پیوند می زند.
- شیب بالا روی انرژی قاب به سمت عمق و انتهای پرسپکتیو، جایی که رنگ ها به اوج نقطه دیداری و جلوه خود رسیده اند، حضور زن را در مسیر نور، فارغ از سیاهی سایه ها به نمایش می گذارد.
- هنرمند عکاس با تاکید بر نورهای بیرونی تابیده از پنجره، با نورسنجی نقطه ای، هنرمندانه انرژی های رنگ های گرم، سرد و خنثی (سیاه) را در قاب به جریان می اندازد.
- نوع اعمال کنتراست و تاکید بر روشنایی ها در راستای خط قطری و فضای تیره پیرامونی در جهت مخالف هم (بالا و پایین) تعادل بصری را به وجود آورده و گردش چشم را در میانه ثبت به خوبی موجب می شود.
- کنتراست بالا و زمینه تیره باعث شده که فرم و رنگ همدیگر را تقویت کرده و فضاهای نیمه تاریک هم به چشم بیایند.
- هنرمندی و زیبایی به کار رفته با مولفه ها و شاخصه های هویتی بنا (دوره قاجار- زمان ساخت بنا- استفاده از شیشه های رنگی به حوزه کارهای معماران اضافه شد) طرح های حیرت آور شبکه های چوبی، شیشه های رنگی، هوش سرشار معمار و روح فرهنگ حاکم بر دوره خلق اثر؛ ناخودآگاه، روح باورهای توحیدی خالقانش را به ببینده انتقال می دهد.
- در فضایی که یکرنگی خلوص موج می زند، شیشه های ساده رنگی، بی تاب انعکاس معنویت اند. تا آن چنان نور را تکثیر کنند که هیچ تیرگی در کنار آنها یارای دیده شدن را نداشته باشد.
*مسجد، خانه ی با صفای آن دوست دیر آشنا
حیاط خلوت هستی، تا طفل معصوم روح برای رستن از عادت و روزمرگی رو به سوی نورانیت، پای از تنگنای دایره دنیا بیرون بگذارد و در سایه آن به آرامش برسد. و در عین دیدن زیبایی و شکوه همزمان، آرامشی را که یاد آور این باور اسلامی است که مسجد "خانه خدا" و "مامن مومن" است، در قنوت دست ها و قوس سجده ها و امتداد ذکرها احساس کند!
* مسجد معماری عبودیت است
دیوارهای مسجد با ساحت اعتلایی، زمینه عروج انسان را به سوی عالم بالا و تزیئنات داخلی، گچ بری، کاشی کاری و مقرنس کاری با نقوش پایان ناپذیر اسلیمی و هندسی، عالم لایتناهی و جاودانگی ملکوت را به یاد انسان می آورند.
پا به کدام گستره ی نور گذاشته ایم؟!
مباد امتداد، روزهایی بی خورشید!